หลายท่านคงเคยมีอาการเวียนศีรษะ มึนงง รู้สึกร่างกายลอยๆ โคลงเคลง ไม่มั่นคง นับว่าเป็นอาการที่พบได้บ่อยมากขึ้นในปัจจุบัน โดยอาการเวียนศีรษะสามารถพบได้ในทุกเพศทุกวัย แต่อาจจะพบได้บ่อยในกลุ่มผู้สูงอายุ ซึ่งบางคนเมื่อเกิดอาการเหล่านี้อาจมองเป็นเรื่องธรรมดาที่ใครๆ ก็สามารถเป็นได้ แต่บางครั้งอาการเวียนศีรษะก็เป็นสัญญาณเตือนของโรคที่ซ่อนอยู่ในตัวเราด้วยเช่นกัน
สาเหตุทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะ
ปัจจัยที่ก่อให้เกิดอาการเวียนศีรษะมีหลากหลาย และมีสาเหตุมาจากหลายโรคที่ซับซ้อนซึ่งอาการเวียนหัวมี 2 ลักษณะ คือ
- อาการมึนเวียนศีรษะ (Dizziness) มีความหมายรวมตั้งแต่อาการมึนศีรษะไปจนถึงอาการวิงเวียนศีรษะ เวียนหัว ซึ่งเป็นอาการไม่เฉพาะเจาะจง เกิดได้จากโรคต่างๆ เช่น โรคทางระบบไหลเวียนเลือด โรคทางระบบประสาท และสมอง ภาวะโลหิตจาง
- อาการเวียนศีรษะบ้านหมุน (Vertigo) จะหมายถึงเฉพาะอาการเวียนศีรษะแบบรู้สึกหมุน หรือโคลงเคลงเท่านั้น ผู้ป่วยจะรู้สึกว่าสิ่งแวดล้อมหมุนรอบตัวเองหรือตัวเองหมุน รู้สึกโคลงเคลงทั้งๆ ที่ตัวเองอยู่กับที่หรือไม่มีการเคลื่อนไหว ในรายที่มีอาการรุนแรงมากอาจมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน มีความรู้สึกเหมือนจะเป็นลม หูอื้อ การได้ยินลดลง หรือมีเสียงในหูร่วมด้วยได้
ทั้งนี้ มีหลายโรคที่เป็นสาเหตุให้เกิดอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนได้ เช่น
- โรคหินปูนในหูชั้นใน หรือ BPPV เป็นโรคที่พบมากในผู้สูงอายุ โดยจะมีอาการเวียนหัวแบบบ้านหมุนขึ้นมาทันทีที่เปลี่ยนท่าทางของศีรษะ เช่น ล้มตัวลงนอน หรือก้มเก็บของ ในคนที่มีอาการมาก อาจทำให้มี คลื่นไส้ อาเจียนรุนแรงได้ แต่การได้ยินมักจะปกติ
- โรคน้ำในหูไม่เท่ากัน ผู้ป่วยจะมีอาการบ้านหมุนอย่างรุนแรง คลื่นไส้ อาเจียน มีเสียงในหู การได้ยินลดลง แน่นหู โรคนี้จะเกิดขึ้นเป็นเวลานาน มากกว่า ซึ่ง อาการกลับมาเป็นซ้ำได้อีก
- โรคไมเกรน นอกจากจะมีอาการปวดศีรษะข้างเดียวแล้ว ผู้ป่วยอาจมีอาการเวียนหัวที่มักจะเป็น ๆ หาย ๆ สลับกันไป และอาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น การได้ยินจะลดลง หูอื้อ จนบางครั้งอาจเข้าใจผิดคิดว่าเป็นโรคน้ำในหูไม่เท่ากัน
- โรคที่เกี่ยวกับภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ หรือโรคความดันโลหิตสูง ส่งผลให้เกิดภาวะเลือดไม่เพียงพอต่อการไปเลี้ยงสมอง ทำให้มีอาการหน้ามืด หรือเป็นลมตามมา
- โรคทางระบบประสาทและสมอง เช่น โรคเนื้องอก หรือเส้นเลือดสมองตีบ ซึ่งมักพบร่วมกับอาการแขนขาอ่อนแรง เดินเซ พูดไม่ชัด
- โรคทางจิตเวช โดยสาเหตุนี้มักจะเกิดจากสภาพจิตใจร่วมด้วย เช่น อาการเวียนหัวอย่างมากเมื่ออยู่ในที่แคบ ที่สูง หรือที่ชุมชน เกิดอาการหายใจไม่เต็มอิ่ม มือเท้าชา และเย็น และแน่นหน้าอก เป็นต้น
เมื่อเกิดอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุนควรทำอย่างไร?
อาการเวียนศีรษะและอาเจียนมาก ๆ อาจทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำ และเกลือแร่อย่างรวดเร็ว ส่งผลทำให้ความดันในเลือดต่ำอาจเกิดภาวะช็อกได้ ดังนั้นหากเกิดอาการขณะทำกิจกรรมต่างๆ ควรปฏิบัติดังนี้
- หยุดนั่งพัก หรือควรนอนพักสักครู่จนกว่าอาการจะดีขึ้น
- หลีกเลี่ยงปัจจัยที่อาจกระตุ้นให้อาการแย่ลง เช่น การเปลี่ยนอิริยาบถอย่างรวดเร็ว การก้ม หรือเงยคอนานๆ
การดูแลตัวเองเบื้องต้น
- นอนพักจนอาการเริ่มดีขึ้น
- เปลี่ยนท่าช้า ๆ
- หลีกเลี่ยงปัจจัยที่กระตุ้นเช่น ความเครียด ความวิตกกังวล ภูมิแพ้ กลิ่นฉุน
- หลีกเลี่ยงพฤติกรรมบางอย่าง ขณะที่มีอาการ เช่น การขับยานพาหนะ การปีนบันได เนื่องจากเป็นการเพิ่มความเสี่ยง การเกิดอุบัติเหตุ
- หลีกเลี่ยงการอ่านหนังสือขณะอยู่ในยานพาหนะเพราะอาจจะทำให้เกิดเมารถ เมาเรือ
หากมีอาการเหล่านี้ ควรปรึกษาแพทย์
- เวียนศีรษะร่วมกับอาการหมดสติ
- มีอาการแขนขา อ่อนแรง เดินเซร่วมด้วย
- คลื่นไส้ หรืออาเจียนซึ่งอาการเป็นมากขึ้น
- ภาวะขาดน้ำปานกลาง หรือรุนแรง
- อาการไม่ดีขึ้น ใน 1 สัปดาห์
- มีอาการบ่อย หรือรุนแรงดังนั้น การวินิจฉัยโรคที่ถูกต้องเป็นสิ่งที่สำคัญ เพราะถ้าได้รับการรักษาในระยะแรกจะได้ผลดี หากสงสัยว่าตนเองมีความผิดปกติ รู้สึกเวียนศีรษะ บ้านหมุนโดยที่ไม่เคยเป็นมาก่อน หรือมีประวัติโรคหู ควรไปพบแพทย์ เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุและรับการรักษาที่ถูกต้อง
แพ็กเกจแนะนำ
แพ็กเกจ ตรวจคัดกรองมะเร็งปอดด้วย Low-dose CT scan
รักษา”นอนกรน” ด้วยเทคโนโลยี Coblator
แพ็กเกจ วัคซีน HPV ป้องกันมะเร็งปากมดลูก 9 สายพันธ์ุ
แพ็กเกจ ตรวจประเมินภาวะเด็กโตก่อนวัย
แพ็กเกจ ตรวจสุขภาพและฮอร์โมน
แพ็กเกจ รักษามีบุตรยาก (การย้ายตัวอ่อนรอบสด)
แพ็กเกจ รักษามีบุตรยาก (การย้ายตัวอ่อนรอบแช่แข็ง)
แพ็กเกจ ฝากไข่ (Eggs Freezing)
แพ็กเกจ ผ่าตัดต่อหมันหญิง
ฟอกไต อุ่นใจ ทุกสิทธิการรักษา เลือกโรงพยาบาลเวิลด์เมดิคอล
แพ็กเกจ ผ่าตัดต้อกระจก
โปรโมชั่น ฝากครรภ์ – คลอด สุดคุ้ม!
สิทธิประกันสังคม ม.33 และ 39 รักษาโรคหัวใจ 7 หัตถการ ไม่ต้องจ่ายเพิ่ม ไม่ต้องสำรองจ่าย
เทคโนโลยีใหม่ Oncothermia ทางรอด! ผู้ป่วยโรคมะเร็ง
แพ็กเกจ ตรวจสุขภาพหัวใจ
ผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้อง Endoscope “พักฟื้นเร็ว แผลเล็ก และเจ็บน้อย”
รักษามะเร็งก้าวหน้าครอบคลุมทุกมิติ ทางเลือกใหม่คืนชีวิตผู้ป่วยมะเร็ง
หายใจโล่ง บอกลาภูมิแพ้ ด้วยเทคโนโลยี Coblator
แพ็กเกจ วัคซีนไข้หวัดใหญ่สำหรับผู้สูงวัย
ประกันสังคมทุกโรงพยาบาล ทำฟันที่ WMC ไม่ต้องสำรองจ่าย
บทความสุขภาพอื่นๆ
Computer Vision Syndrome (CVS) โรคตายุคใหม่ วัยทำงานควรระวัง
‘โรคหลอดเลือดสมองอุดตัน’ รู้ทันสัญญาณเตือน ป้องกันก่อนเกิดอัมพาต
รู้ทัน “ลมชัก” เข้าใจโรค เข้าใจคน ลดความเสี่ยง
โรคไต…ภัยเงียบที่แฝงมากับเบาหวาน
เบาหวาน โรคหวานๆที่(ร้าย)ไม่เบา
‘ต้อลม’ เรื่องของตา ที่อย่ามองข้าม
รู้ทัน’ต้อเนื้อ’ก่อนลุกลาม! เจาะลึกปัจจัยเสี่ยง วิธีป้องกัน และทางเลือกการรักษา
การวินิจฉัยและการรักษามะเร็งปอด
ห้องปฏิบัติการตรวจและการฉีดสีสวนหลอดเลือดหัวใจ (Cath Lab)
รู้จัก “ไลเค่น อะไมลอยโดซิส” โรคผิวหนังที่คันไม่เลิก
ฟันผุ ไม่รีบรักษา…อันตรายกว่าที่คิด
สิวในช่วงตั้งครรภ์ ดูแลอย่างไรให้ปลอดภัยทั้งคุณแม่และลูกในครรภ์
ธาราบำบัด สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ สัมผัสความผ่อนคลายจากธรรมชาติ… เพื่อสุขภาพที่ดีทั้งของแม่และลูก
เบาแรงข้อ…คลายปวดกล้ามเนื้อ ด้วยพลังบำบัดจากน้ำ
รู้ทันความเสี่ยง “โรคไทรอยด์”
“ต้อกระจก” ภัยเงียบ ที่อาจพรากการมองเห็น หากไม่รีบรักษา
โรคหลอดเลือดหัวใจ : ภัยเงียบที่ต้องระวัง ปล่อยไว้เสี่ยงเสียชีวิตสูง
ปรับเก้าอี้อย่างไรให้ถูกต้อง? ลดอาการปวดจาก Office Syndrome
สู้งาน แต่ปวดหลัง : ออฟฟิศซินโดรมสู้กลับ
รู้เท่าทัน “ผดร้อนในทารก” ปัญหาที่ไม่ควรมองข้ามในหน้าร้อน
VDO ความรู้สุขภาพ
สัมมนาพิเศษ เรื่อง : ต้อกระจก ภัยเงียบ! รู้ทัน รักษาไว ไม่เสี่ยงตาบอด
สัมมนาพิเศษ เรื่อง : STOP! STROKE หยุดให้ทัน ก่อนอัมพาตตลอดชีวิต
สัมมนาพิเศษ :สัญญาณเตือนจากมดลูก ไขความลับเนื้องอก ซีสต์ ถุงน้ำรังไข่ และมะเร็ง
สัมมนาพิเศษ เรื่อง : ” ก้าวทันเทคโนโลยีหัวใจ : รักษาเร็ว ลดเสี่ยง ลดการเสียชีวิต”
ปวดคอ บ่าไหล่ หลัง
พามาสูดอากาศบริสุทธิ์ 100 % โรงพยาบาลเวิลด์เมดิคอล
กายภาพบำบัดผู้สูงวัย
5 เหตุผล ทำไม ต้องเลือก ” ฟอกไต” ที่โรงพยาบาลเวิลด์เมดิคอล
ทำความรู้จัก ! ศูนย์รักษามะเร็งก้าวหน้า โรงพยาบาลเวิลด์เมดิคอล
เมื่อหมอกระดูก ต้องผ่าตัดกระดูกสันหลัง
WMC Live หัวข้อ “Oncothermia เทคโนโลยีใหม่กับการรักษามะเร็ง ”
WMC Live “บอกลา..แผลเป็น”
WMC Live หัวข้อ “มะเร็งคืออะไร?”
หนังตาตกในผู้สูงอายุ
รักษาริดสีดวงทวารหนัก ด้วยเลเซอร์
ตาสองชั้นและตัดแต่งไขมันเปลือกตา
หินปูนเต้านม แบบไหนเสี่ยง มะเร็งเต้านม
ตรวจสุขภาพตับด้วยเทคโนโลยีตรวจหาพังผืดและไขมันในตับ Fibro Scan
คุณพีท-กันตพร ทำสปาตา (Eyelid spa) ขจัดไขมันเปลือกตา กำจัดไรขนตา
ก้อนเต้านมชนิดดี เข็มดูดออกได้ ไม่ต้องผ่าตัด
บทความโดย

แพทย์หญิง พิมลพรรณ วิเสสสาระกูล
แพทย์ผู้ชำนาญการด้านอายุรแพทย์ระบบประสาทและสมอง
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม/นัดหมาย
ศูนย์สมองและระบบประสาท (Neurological Center) ชั้น 2
โรงพยาบาลเวิลด์เมดิคอล ( WMC )
โทร.02-836-9999 กด 2 หรือ ต่อ *2921